เนื้อหาสาระเกี่ยวกับ โซ่ความเย็น เพื่อเป็นประโยชน์ต่อการนำไปต่อยอดการพัฒนา ระบบโลจิสติกส์และโซ่อุปทานของประเทศไทย ดังนี้
ปัจจัยของโซ่ความเย็น (Cold Chain Elements)
โซ่ความเย็นโดยทั่วไปเป็นกระบวนการทางเทคโนโลยี ที่คงความสมบูรณ์ของผลิตภัณฑ์และสินค้าซึ่งเสี่ยงต่อ การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิตลอดโซ่อุปทาน โดยทั่วไปจะเกี่ยวข้อง กับการวางแผนโลจิสติกส์เชิงกลยุทธ์เพื่อดำเนินการโซ่ความเย็น อย่างมีประสิทธิภาพ และต้องอาศัยความรู้เชิงลึกเกี่ยวกับ กระบวนการทางเคมีและชีวภาพที่เกี่ยวข้องกับระดับความเน่าเสียง่าย ทั้งนี้ โซ่ความเย็นมีปัจจัยสำคัญ 4 ประการ (RodrigueJ., and Notteboom T.) ได้แก่
1) ระบบทำความเย็น (Cooling systems) เป็นการทำให้ สภาพแวดล้อมมีความเหมาะสมในการเก็บรักษาและการขนส่ง สินค้า ซึ่งจำเป็นต้องให้ความสำคัญกับวิธีการลดอุณหภูมิหรือการทำความเย็น อาทิ การใช้น้ำแข็งหรือน้ำเย็น การแช่แข็ง การใช้ระบบสุญญากาศ โดยผู้ประกอบการจะต้องมีความเข้าใจ ในธรรมชาติของสินค้า เพื่อให้สามารถเลือกใช้วิธีการทำความเย็นกับประเภทของสินค้าได้อย่างเหมาะสม
2) ห้องเย็น (Cold storage) เป็นพื้นที่จัดเก็บสินค้าที่มี การควบคุมอุณหภูมิภายในให้มีความเหมาะสมในการรักษา คุณภาพตามประเภทของสินค้าและไม่ให้เกิดการเปลี่ยนแปลง อุณหภูมิไปตามสภาพภายนอก สำหรับการจัดเก็บสินค้าในช่วง ระยะเวลาหนึ่งก่อนการกระจายไปยังตลาดในระยะทางที่ห่าง ออกไป การควบคุมอุณหภูมิของห้องเย็นโดยทั่วไปจะมีอุณหภูมิ ตั้งแต่ต่ำกว่า 25 องศาเซลเซียส ไปจนถึงอุณหภูมิติดลบ ซึ่งระบบทำความเย็นที่ใช้ในคลังสินค้าห้องเย็นมี 2 ประเภท หลัก ๆ คือระบบดูดซับไอ (Vapor absorption system: VAS) และระบบอัดไอ (Vapor compression system: VCS)
3) การขนส่งแบบควบคุมอุณหภูมิ (Cold transport) เป็น การใช้ยานพาหนะสำหรับเคลื่อนย้ายสินค้าในรูปแบบการขนส่ง ด้วยการรักษาอุณหภูมิและความชื้นให้คงที่ ตลอดจนรักษา ความสมบูรณ์ของสินค้า โดยในการขนส่งแบบควบคุมอุณหภูมิ ซึ่งส่วนใหญ่จำเป็นต้องมีตู้คอนเทนเนอร์ที่ใช้งานได้ดีภายใต้ สภาวะการขนส่งรูปแบบต่าง ๆ และสามารถควบคุมอุณหภูมิ ภายในตู้ให้เหมาะสมต่อสินค้าและทนต่อสภาวะอากาศภายนอก ที่อาจเย็นหรือร้อนจัดตลอดเส้นทางขนส่ง นอกจากนี้ ยังต้องอาศัยระบบการหาตำแหน่งการขนส่งสินค้าด้วยระบบดาวเทียม (Global Positioning System: GPS) เพื่อใช้ติดตามยานพาหนะ ขนส่งแบบควบคุมอุณหภูมิได้แบบเรียลไทม์
4) การแปรรูปและการจัดจำหน่าย (Cold processing and distribution) เป็นการจัดหาสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับ การบรรจุภัณฑ์และการแปรรูปสินค้า ตลอดจนการรับรองด้าน สุขอนามัย การรวมและแยกส่วนประกอบเพื่อกระจายสินค้า ซึ่งในกิจกรรมนี้ยังรวมถึงการใช้บรรจุภัณฑ์ที่เป็นไปตาม มาตรฐานและกระบวนการบรรจุที่เหมาะสมซึ่งจะช่วยรักษา สภาพของสินค้าและลดการสูญเสียในระหว่างการเคลื่อนย้าย และขนส่ง
บทความที่เกี่ยวข้อง: ความเป็นมาของ INCOTERM 2010, การเพิ่มประสิทธิภาพ โลจิสติกส์โซ่ความเย็น, กระบวนการโลจิสติกส์โซ่ความเย็น (Cold Chain Logistics), การจัดการโซ่ความเย็น (Cold Chain Management)
Comments